ZEHİRLENMELER ARTIYOR: SORUN NEREDE, ÇÖZÜM NEREDEN GEÇİYOR?
Son haftalarda art arda duyduğumuz gıda zehirlenmesi vakaları, aslında ani bir sorun değil; yıllardır var olan ama üzeri örtülen yapısal bir problemin açığa çıkmış hali. Bir diyetisyen ve gıda güvenliği alanında yüksek lisans yapmış biri olarak bu olayları sadece “tavuk bozuktu”, “yemek iyi pişmemişti” gibi yüzeysel açıklamalarla geçiştiremiyorum. Çünkü mesele bundan çok daha büyük.
Gıda güvenliği; tarladan çatala uzanan bir yolculuktur. Bu yolculuğun herhangi bir noktasında yapılan ihmal veya bilinçsizlik zincirleme reaksiyon yaratır. Bazen üretim tesisindeki bir hijyen hatası, bazen nakliye sırasında bozulma riski, bazen de restoranlarda çapraz bulaşma… Ve tüm bunların faturası tüketiciye kesilir.
Asıl kritik soru şu: Biz bu vakalardan gerçekten ders çıkarıyor muyuz? Her olayın ardından hızla suçlu arıyoruz ama birkaç hafta sonra her şey unutuluyor. Oysa gıda güvenliği “bir kere düzeltelim, sonsuza kadar çözülsün” denilecek bir konu değil; sürekli kontrol, denetim ve eğitim gerektiren dinamik bir süreçtir.
Toplum olarak hala gıda güvenliğini “lüks” veya “gereksiz detay” olarak gören bir anlayış var. Oysa en güvenilir gıdayı tüketmek her bireyin en temel hakkıdır. Bir restoranda yemek yerken mutfağı denetlemek zorunda olmadığımız gibi, paketli ürünü alırken onun saklama koşullarından, soğuk zincirin kırılıp kırılmadığından emin olma yükümlülüğü de tüketicide olmamalı.
Peki çözüm ne? — Öncelikle denetimlerin göstermelik değil, düzenli ve etkin olması gerekiyor. — İşletmeler için hijyen, eğitim ve izlenebilirlik zorunluluklarının artırılması şart. — Eğitim zincirinin sadece çalışanlarla sınırlı kalmaması; üreticiden dağıtıcıya, tüketiciden yerel yöneticilere kadar herkesin bilinç seviyesinin yükseltilmesi gerekiyor. — Ve en önemlisi: Gıda güvenliği kültürünün ülke olarak içselleştirilmesi gerekiyor. Çünkü kültür haline gelmeyen hiçbir uygulama uzun vadede sürdürülebilir değildir.
Bugün yaşanan zehirlenme vakaları sadece “birkaç işletmenin hatası” değil; daha büyük bir sistemin alarm vermesidir. Bu alarmı duymazdan gelmek, gelecekte çok daha ciddi sorunların kapısını aralayabilir.
Sağlıklı toplum, güvenli gıdadan geçer. Herkesin sorumluluk aldığı bir sistemde ise zehirlenme haberleri istisna olur; norm olmaz.
Yorumlar
Kalan Karakter: