SAKİN ŞEHİR (CİTTASLOW) YOLUNDA BULDAN
Dört yıldan daha uzun bir süre önce bu köşede Ocak 2021 de yayınlanan ‘’Sakin Şehir’’ başlıklı yazımda uzun uzun değindiğim ve yıllar içinde başka yazılarımda da her zaman vurguladığım, Buldan’ımız için Sakin Şehir (Cittaslow) unvanının alınması gerekliliği konusunda süreç içinde kaydedilen ilerlemeleri ve gelinen noktada işin ciddiyetinin daha da fazla anlaşılır hale geldiğini görünce mutlu olmamak elde değil. Umarım emeklerin karşılığı alınarak Buldan’ımız da en kısa sürede Sakin Şehir unvanı taşıyan kentler içinde yerini alır.
İtalyanca Citta (Şehir) ve İngilizce Slow (Yavaş) kelimelerinin birleşmesinden oluşan Cittaslow, ‘’Sakin Şehir’’ anlamında kullanılıyor. Cittaslow uygulaması 1999 yılında ilk kez İtalya’ da başlamış. Şu anda dünyada 33 farklı ülkeden 287 kent bu unvanı almış durumda. Kriterleri yerine getiren şehirler arttıkça Sakin Şehir sayısı da artıyor. Sakin Şehir olabilmek için o kentin 7 Ana başlık altında 72 farklı kriteri taşıması gerekiyor. Sakin Şehir ile ilgili 2020 yılında ilkyazımı yazdığımda Türkiye’de Sakin Şehir sayısı 18 iken bugün 26 kentimiz Sakin Şehir unvanına sahip durumda. Dolayısıyla aradan geçen dört sene içinde Türkiye’den 8 ilçe daha Sakin Şehir olurken bu unvanı en fazla hak eden şehirlerden biri olan Buldan henüz süreci tamamlayamadı. Ama son zamanlarda bir ilerleme olduğunu görünce bu konuyu tekrar gündeme taşıma gereği duyduğumu belirtmeliyim.
Bu organizasyonun temel amacı küreselleşmenin şehirlerin dokusunu ve yaşam tarzını standartlaştırmasını, yerel özelliklerini ortadan kaldırmasını engellemek.Cittasolw felsefesi, hayattan zevk alınacak bir hızda yaşamayı savunuyor. Gelişen teknoloji ile birlikte hayatın akış hızına yetişebilmek için insanların sürekli olarak hızlı bir yaşam tarzını mecburen sürdürmek zorunda kalmaları, aslında insanın doğasına ters bir durum. İşte Sakin Şehir kavramı tam da bu noktada insanların birbirleriyle iletişim kurabilecekleri, sosyalleşebilecekleri, kendine yeten, doğasına, el sanatlarına,gelenek ve göreneklerine sahip çıkan ama aynı zamanda alt yapı sorunları olmayan, yenilenebilir enerji kaynakları kullanan, teknolojinin kolaylıklarından da mümkün olduğunca yararlanan kentlerin gerçek bir alternatif olabileceğini anlatıyor.
Sakin Şehir olabilmek için yerine getirilmesi gereken kriterlerin başında nüfusun 50.000 den az olması geliyor. Onun için Türkiye’deki 26 Sakin Şehir unvanlı kentin tamamı ilçe.Sakin Şehir olabilmek için sağlanması gereken çevre, altyapı, kentsel yaşam, tarım, turizm, esnaf ve sanatkâr ana başlıkları altında yer alan kriterlerden bir kısmı şöyle; geleneksel yapıların korunması, yerel ürünlerin kullanılması, yerel yemeklerin sunulduğu lokanta ve restoranların olması, eski yapıların restore edilmesi, el sanatlarının korunması ve geliştirilmesi, hava ve gürültü kirliliğinin engellenmesi, trafiğin azaltılması, organik ürün üretilmesi, yenilenebilir enerji kullanımı, kentsel katı atıkların ayrıştırılarak toplanması, biyoçeşitliliğin korunması, bisiklet yolları olması, engellilere yönelik mimari engellerin kaldırılması, doğal ve yerel üretim için atölyelerin kurulması, korunması ve değerlerinin arttırılması, yerel ve geleneksel kültür etkinliklerinin korunması ve arttırılması, sosyal uyum temelinde gençlik faaliyetlerin olması ve bu anlamda bir gençlik merkezinin mevcudiyeti gibi. Görüldüğü üzere aslında bu kriterler teknolojik gelişmelerin unutturduğu bir takım insani değerlere, doğaya, çevreye ve geleneksel hafızamıza sahip çıkmak anlamına geliyor. Sakin Şehir olmak için istenen şartların birçoğunu Buldan’ın taşıdığını biliyoruz.
Sakin Şehir unvanı alan kentler, dünya çapında tanınırlık ve bilinirlik anlamında çok önde olma fırsatı yakalamaktadırlar. İstenen kriterlerin sağlanması için yürütülen çalışmalar aynı zamanda o kentin halkında kendiliğinden bir doğallık, sakinlik, çevrecilik ve uygarlık bilinci oluşmasını da sağlayacaktır. Kentin turizm potansiyeli artacak, çok fazla reklam ve tanıtım çabası harcamadan yerli ve yabancı kültür turları programlarına dâhil olma avantajı elde edilecektir.
Buldan’ın Sakin Şehir olmayı fazlasıyla hak ettiğini düşünüyorum. Eksiklerin tamamlanaraksürecin sonuçlandırılması konusunda Buldan Belediyesi’ ni ve ilgili Sivil Toplum Kuruluşlarını çalışmalarından dolayı kutluyorum.
