Günümüzde birçoğumuzun yaşantısına büyük oranda giren hatta sabah ilk iş başına geçilen, insanı bazen "o olmasaydı ne yapardık" diye düşündüren internet ve onunla gelen yenilikler neredeyse tüm kullanıcıların neredeyse ilk müracaat ettiği bilgi kaynağı olmaya başladı. Herhangi bir konuda araştırma yapılmak istendiğinde arama motorları (google, yahoo v.b.) kullanılarak bilgiye ulaşmaya çalışılıyor ve buradaki bilgiler herhangi bir denetime tabi olmaksızın doğru kabul edilip kullanılabiliyor. Bu durumda hemen akla sanal alemde yer alan bilgiler ne kadar güvenli ve doğru sorusunu getiriyor.
İnternet, araştırmacılar, öğrenciler, çalışanlar için çok önemli ve vazgeçilmez bir kaynak olmasına karşın, alıntı yapılan veya okunan "kaynağın güvenilirliği" ve-veya "doğruluğu" sorunu da ortaya çıkmış bulunmaktadır. Çünkü bilimsel kurumlar, iş dünyası ve kamuoyunca tanınan kurumlarca basılı olarak yayınlanan mesleki ve bilimsel dergiler de olduğu gibi, web üzerinde yayınlanan her bilgi sayfası için herhangi bir denetim söz konusu değildir. Ayrıca, ticari kurumlarca yayınlanan çoğu dergiler ve kitaplara benzer şekilde herhangi bir kontrol mekanizması da mevcut değildir. İnternet isteyen herkesin istediği şekilde denetimsiz bilgi yayınlamasını mümkün kılan bir teknoloji durumundadır. Böylece, web üzerinde diğer tüm yöntemlere göre en kolay şekilde ulaşılan bilginin doğruluğu, yansızlığı ve güncelliği gibi ciddi sorunlar ortaya çıkması da doğal karşılanmalıdır. Bu tip sorunlar gelecek yıllarda internete daha fazla bilgi yükleneceğinden katlanarak artacaktır.
İnternette araştırdığımız bilginin güvenilir ve sağlıklı olup olmadığını nasıl anlayacağız? İnternet üzerinde yer alan bilgi belli bir yerde değil, internete bağlı her yerde mevcuttur. Bu nedenle denetim süzgecinden geçirilmesi olanaksız gibidir. Diğer yandan zaten büyük miktarlarda mevcut olan bilginin sürekli arttığını ve yenilendiğini de hesaba katarsak denetim mekanizması kurulması da etkin bir çözüm olamamaktadır. Elde edilen bilginin değerlendirilmesi ve uygunluk denetiminin büyük ölçüde araştırıcının kendi sorumluluğundadır ve bu denetim tamamen kişinin kendisi tarafından yapılmalıdır. Bu noktadan itibaren internette güvenilir bilgi arama konusunda diğer tavsiyeler şu yönde yapılabilir. Birçok insan tarafından kullanılan sitelerden bilgi almak, web sayfasının içeriği ile alınan bilginin tutarlılığını karşılaştırmak söylenebilir. Özellikle forum ve paylaşım sitelerinde yapılan paylaşımların birkaç kaynaktan daha teyit edilerek kullanılması gerekmektedir. Bir konu hakkında farklı farklı bilgiler aynı zamanda bilgi kirliliğine de sebep olmaktadır.
Yazının son bölümünde ise internette güvenilir bilgiye ulaşmak için nasıl bir yol izlenmesi gerektiğine dair bilgileri maddeler halinde sıralayalım.
1- Nasıl bir bilgi istediğinizi araştırdınız mı?
2- Web sitesinin amacı bilgi verici midir?
3- Web sitesi içeriği tarafsız mı?
4 - Bu web sayfalarında yazanlar, yazdıkları konularda yetkili insanlar mı?
5 - Verilen bilgiler güncel mi?
6 - Verilen bilgilerde yapılan alıntılar için kaynak gösteriliyor mu?
7 - Yazım kurallarına dikkat edilmiş mi?
8- Web sitesinde bilgiye kolay ulaşımı sağlanabiliyor mu?
9- Web sitesi içerik olarak yakın zamanda yenilenmiş mi?
Yukarıda saydığımız maddeleri büyük bir yüzde karşılayan web sitesi içeriğinin güvenli olduğundan söz edilebilir.
KÖŞE YAZILARI
29 Temmuz 2011 - 12:57
SANAL ÂLEMDEKİ NE KADAR GÜVENLİ?
Günümüzde birçoğumuzun yaşantısına büyük oranda giren hatta sabah ilk iş başına geçilen, insanı bazen "o olmasaydı ne yapardık" diye düşündüren internet ve onunla gelen yenilikler neredeyse tüm kullanıcıların neredeyse ilk müracaat ettiği bilgi kaynağı olmaya başladı.
KÖŞE YAZILARI
29 Temmuz 2011 - 12:57