SU SORUN DEĞİL

Şehrimizin su ihtiyacı, doğal kaynaklar, sondaj kuyuları ve diğer kuyulardan çıkarılan sularla karşılanıyor. Bu sular şehir kenar bölgelerindeki girişlerde ve şehir içindeki 14 su deposuna giriyor. Bu depolardan şehir merkezine kullanım şebekesine su veriliyor. Bu depolardan bazıları aktarma deposu olarak görev yapıyor. İçme suyu için şehir merkezinde ayrı su dağıtım sistemi var. Gülalan köyü/mahallesi hudutları içindeki Aldoğan bölgesinden gelen su, Helvacılar mahallesi Topdamı bölgesindeki su deposuna gelerek, şebekeye veriliyor.  Mahalle aralarındaki tatlı su çeşmelerinden akan sudan halk ücretsiz faydalanıyor. Yeryüzündeki müstesna şehirlerden biriyiz. Derbent, Tekke ve Almalı dere bölgelerinden gelen suların sertlik /kireçlilik oranı normalin üzerindedir. İlk su şebekesi 1940 lı yıllarda yapılmış, 1975 ten sonra ilave su şebekesi yapılmış. Zaman içinde borular küflenerek delinmiş, ağır yük kamyonlarının geçişi sırasında borular çatlamış, terkedilmiş oturulmayan evlerin su sistemlerinin çürümesi sonucu delinmesi gibi benzer sebeplerle su kaçakları vardır. Şehir yerleşim yeri toprak yapısının kumlu olması nedeniyle kaçak su yüzeye çıkmıyor, derine gidiyor. Pek az kaçak su yüzeye vurunca anlaşılıyor, tamir ediliyor. Kaçak suyun yüzeye çıkamayışının önemli nedenlerinden biri de şehir içindeki yol çalışmalarında önceden betonla kaplanan yol üzerine kilit taş döşenmesidir. Altta kalan beton suyun yüzeye çıkışını engelliyor. Özellikle 1975 yılından sonra sistem ilavesinde ana su boruları döşendiğinde, teknik konulara dikkat edilmemiş. Döşenen boruların bulunduğu çukurların içine, yol kenarındaki değişik büyüklükteki taşların bulunduğu toprak yığınları kepçe ile doldurulmuş. Boruya denk gelen büyük taşlar, yoldan geçen yük kamyonlarının basıncı nedeniyle borunun kırılmasına neden olmuş. Buldan şehir merkezinin su ihtiyacı için şunlar yapılmalıdır.
1- Şehir su şebekesi acil olarak yenilenmeli, devletin imkânları kullanılmadır.
2- Su depolarından şehre verilen günlük/ haftalık/aylık toplam su miktarı ile görevlilerin su sayacı/saatinden okudukları günlük/haftalık/aylık su miktarı karşılaştırılarak aradaki fark ya kaçak su kullanımı olduğunu gösterir ya da şebekede su kaçağı olduğunu gösterir.
3- İlçe hudutları içinde su kaynağı olma ihtimali olan bölgeler dört şekilde tespit edilebilir. Birincisi, teknoloji ürünü olan aletler ile tarama yapılır. DSİ bu işin merkezidir. İkincisi, metal tel, çatal bitki çubuğu, göz yumarak bakma gibi benzeri işleri yapan insanlardan faydalanmadır. Üçüncüsü, belediyenin su bölümünden sorumlu emekli memur ve işçilerin tecrübesinden yararlanılır. Dördüncüsü, çoban, avcı, muhtar, kır bekçisi ve yaşlı insanların araziyi çok iyi tanıdıkları düşünülürse, bunların bilgi ve deneyimlerinden faydalanılır.
Bir daha aynı hataların yapılmaması, yol gösterici olması düşüncesiyle yaşanan bazı olayları aktarıyorum.
Olay-1- 4 Mayıs 1999. Zamanın Belediye başkanı ve bazı belediye meclis üyelerinin olduğu bir sohbette şunları söyledim. “ Karşıyaka ve Gölbaşı Mahallesi İçme caddesinin Gölbaşı su deposundan 300 metre ilerisinden itibaren o bölgelerde on iki ay oturan ailelerin yolları toprak, elektrik yok, su yok, eşeklerle su taşıyorlar. Bölgenin su ihtiyacı Bostanyeri köyü/mahallesi hudutları İçme deresine yakın Özyurtlu ailesi arazisindeki kol kalınlığındaki su var. Aşağı tarafa yapılan bir depoya alınarak bölgenin su ihtiyacı karşılanabilir. Ertesi sene birkaç siyasetçi sudan anlayanları bölgeye götürdü.  Bir şey yapılmadı. Karşıyaka su deposundan su götürülerek çözüm arandı. Su işleri DESKİ ye geçince depo yapılarak bataklıktan su alındı. Esas kaynağa ulaşılmadığı için yaz aylarında su yetersiz diye, depoya tanker ile su taşınıyor.
Olay -2- Haydar/Hastane su deposuna gelen suyun fazlası tahliye borusundan dereye akıyordu. O zamanlar Buldan belediyesi ilgileniyordu. Ben de söyledim, bazı vatandaşlarda söyledi. “ Bu depodan dereye akan su bir boru ile Karşıyaka su deposuna akıtılsın”. Nitekim yapıldı.  Ancak Karşıyaka su deposu üst taraflarında satılan arazilerin yeni sahipleri ev yapmak için altı senedir inşaat malzemesi taşıyor. Yükleri ağır olduğu için yoldaki su borusunu eziyor. Karşıyaka su deposu ile köpür arası 70 metrelik yolda en az on defa tamirat yapıldı. 185 e Alo denince hemen geliyor, tamir ediyorlar. Ne yazık ki ekiplerdekilerden biri çıkıp ta bu 70 metrelik bölümün borusuna araba tekerlerinden etkilenmeyen, yolun yan bölümüne alalım, diye düşünemiyor.
Olay 3- 2007 yılı. Mustafa Fahri Şevik ile Cahit Emirdağ arasında belediye meclisinde, başkanlık kura çekimini Şevik, AK Parti adayı olarak kazandıktan sonra parti binasına geldiler. Bir binada bekliyorduk. Parti belediye meclisi üyeleri adına Mehmet Ertekeli, parti yönetimi adına Hasan Coşan, Veli Keserlioğlu ve ben konuşma yaptık. Şunları söyledim. “ Buldan’ın en büyük sorunu, ekonominin tekrar canlandırılmasıdır. İkincisi “SU SİSTEMİ” nin yenilenmesidir. Hükümet bizden. Belediyelere deli para akıtılıyorlar. İller Bankası kanalıyla yaptırmak için hemen yarın sabah ilk müracaatımı yapalım. Alt yapı işini öncelikle yapalım. En az 50 yıl sorun olmasın. Girne mahallesindeki heyelan, evlerin yıkılması, şebekede delinen su borusundan sızan sudur!
Olay-4- Birkaç sene önce Vakıf bölgesi Almalı deresi tabanında DESKİ Tarafından su sondajı yapıldı. Başarısız oldu kapattılar. Masraflar boşa gitti. Aynı yerin 25 metre yakınında Hasan Çanakkale belediye başkanlığı zamanında çalışma yapılmış, aynı gerekçelerle kapatılmış. 1940 lı yıllarda Fevzi Kuyumcu belediye başkanlığı zamanında aynı yerin 200 metre yakınında Çomuklar ailesinden birisi bahçesinde çapa, kürekle kuyu açtırmış, aynı gerekçelerle suyu çıkaramamış, kuyuyu taş ve toprakla kapatmış. Bu olayı rahmetli belediye memuru Hasan Çomuk anlattı. (1932-1997)